پارچه ژرسه چیست و کاربرد آن

پارچه ژرسه پارچه‌ای قدیمی است که قدمت آن به اوایل قرون وسطی می‌رسد. این پارچه در دوره رنسانس در اروپا محبوبیت زیادی پیدا کرد. علت نام‌گذاری آن، محلی است که اولین بار این پارچه در آن تولید شد. کانال مانش دارای جزایر متعددی است که اکنون تحت حمایت بریتانیا قرار دارد. بزرگترین جزیره کانال مانش به نام جزیره جرزی (Jersey) است که منشأ نام این پارچه می‌باشد.

در ابتدا از این پارچه تنها برای دوخت ژاکت و لباس ماهیگیری استفاده می‌شد. اما با گسترش آن به کشورهای دیگر کم‌کم کاربردهای جدیدتری به آن اضافه شد. در سال 1916 برند کوکو شانل طی اقدامی جسورانه کاربرد این پارچه را تغییر داد. تا آن روز ژرسه تنها برای لباس‌های زیر و لباس‌های ورزشی مورد استفاده قرار می‌گرفت و استفاده از آن به عنوان لباس‌های روزمره کاری ناپسند بود. اما کوکو شانل این تصور را تغییر داد و از این پارچه برای تولید انواع لباس مانند لباس شب و تی‌شرت استفاده کرد.

پارچه ژرسه چیست؟

پارچه‌بافان جزایر مانش که تولیدکنندگان اولیه این پارچه بودند، ژرسه را تنها از پشم تولید می‌کردند. اما با ورود آن به کشورهای دیگر از پنبه و الیاف مصنوعی مانند پلی‌استر و ریون نیز در تولید آن استفاده شد.

ژرسه یک پارچه بافتنی است که به دلیل داشتن ویژگی‌هایی چون خاصیت کشسانی بالا، عدم ایجاد حساسیت، سبک وزن بودن و قابلیت جذب و تنفس بالا به عنوان پارچه‌ای محبوب برای تولید لباس‌هایی که در تماس مستقیم با پوست بدن هستند، مانند لباس زیر، بلوز و تی‌شرت، شناخته می‌شود. البته این لباس گرمای زیادی ندارد و به عنوان لباسی لطیف در زیر لباس‌های گرم پوشیده می‌شود. به طور معمول این پارچه آویختگی خوبی دارد و درصد آویختگی آن به مواد اولیه برای تولید ژرسه بستگی دارد.

انواع پارچه ژرسه

ژرسه در انواع مختلفی تولید می‌شود:

– ژرسه یک لا (Single Jersey): این پارچه با وزن کمتر از 140 گرم بر مترمربع تولید می‌شود و تنها یک طرف آن بافتنی و پرزدار است و طرف دیگر آن سطحی صاف دارد.

– ژرسه به هم تنیده (Interlock Jersey): نام دیگر آن ژرسه دولا است و از به هم پیوستن دو لایه پارچه بافتنی به دست می‌آید. هردو طرف این پارچه سطحی صاف دارد و به دلیل دولایه بودن آن عایق خوبی است و دوام بیشتری دارد.

– ژرسه ژاکارد (Jacquard Jersey): مانند پارچه ژاکارد دارای طرح‌های متنوعی است که از اشکال ساده تا الگوهای شبه زربافت را شامل می‌شود. این طرح‌های متنوع توسط ماشین‌آلات بافندگی صنعتی ایجاد می‌شوند.

– ژرسه تاول (Clocque Jersey): این پارچه که معادل فرانسوی آن تاول یا باد کرده است، شامل الگوهای چین‌دار و برجسته‌ای می‌باشد که ماشین‌های بافندگی آنها را خلق می‌کنند.

– ژرسه کشی (Stretch Jersey): برای بافت این پارچه از الیافی مانند پشم یا پلی‌استر در ترکیب با الیاف کشسان مانند اسپندکس استفاده می‌شود.

– ژرسه پیچ خورده (Slub Jersey): برای بافت این پارچه از نخ‌های نیم‌تاب استفاده می‌شود، به عبارتی دیگر این پارچه حاصل پیچ دادن نامرتب الیاف در روند بافت پارچه است.

کاربردهای پارچه ژرسه

همانطور که ذکر شد، پارچه ژرسه به دلیل بافت نرم و لطیفی که دارد، بیشتر برای دوخت لباس‌هایی که در تماس مستقیم با بدن هستند، کاربرد دارد. در گذشته به صورت محدود از ژرسه برای دوخت لباس‌های مجلسی و لباس شب استفاده می‌شد، اما کاربردهای روزمره آن بیشتر از کاربردهای مجلسی است. دوخت انواع تی‌شرت در رنگ‌های متنوع، لباس‌های ورزشی، لباس زیر، انواع لباس‌های راحتی، دوخت مانتو تابستانی، استفاده به عنوان خرجکار و استفاده به عنوان آستری از کاربردهای فراوان این پارچه است.

اما بخش پوشاک تنها کاربرد این پارچه نیست. بافت لطیف و نرم ژرسه آن را برای دوخت کالاهای خواب، گزینه مناسبی کرده است. تولید ملحفه، روبالشتی و حتی پتو از پارچه ژرسه بسیار متداول است.

کلام پایانی

مواد به کار رفته در تولید این نوع پارچه‌ها تأثیر زیادی بر قیمت پارچه ژرسه دارد. اگر از الیاف مصنوعی برای تولید پارچه‌های ژرسه استفاده شود، قیمت آن ارزان‌تر است اما وجود الیاف طبیعی مانند پشم و پنبه در این پارچه به مراتب قیمت آن را بالا می‌برد. به طور کلی منسوجات پشمی و پنبه‌ای با کیفیت که ارگانیک بوده و به صورت پایدار برداشت می‌شوند، از گران‌ترین مواد اولیه پارچه‌های ژرسه هستند.

درمورد شستشوی این پارچه‌ها باید گفت که شرایط خاصی ندارند اما اتوکشی به صورت مستقیم روی پارچه‌های ژرسه سبب آسیب به بافت و تار و پود آن و ایجاد سایه روی پارچه می‌شود. بهتر است در هنگام اتوکشی، از یک پارچه واسط میان اتو و ژرسه استفاده کنیم، همچنین دمای اتو را کاهش دهیم تا عمر و دوام پارچه ما بیشتر شود.