نایلون یک الیاف ساخته دست بشر است که اولین بار در دهه 1930 توسط شرکتی به نام DuPont راهاندازی شد. این ماده که به عنوان مادهای قویتر از فولاد توصیف میشود، در نمایشگاه جهانی نیویورک در سال 1939 سر و صدای زیادی ایجاد کرد. پارچه نایلون در اصل، به عنوان یک جایگزین ابریشم برای استفاده در جوراب ساق بلند به بازار عرضه شد. نایلون نام خود را از جورابهای ساق بلند به صورت دوربرگردان گرفته است. تصور میشد که مواد نایلونی فوقالعاده قوی، بادوام و کاملاً مقاوم در برابر گشاد شدن هستند. این باعث شد که آن را “No-Run” نامیدند.
متأسفانه، همانطور که پوشندگان جوراب ساق بلند و لباسهای تنگ در سرتاسر جهان کشف کردند، نایلون نیز مانند بسیاری از پارچههای دیگر در اثر استفاده مکرر گشاد میشود. بنابراین شرکت تصمیم به تغییر نام این پارچه گرفت و نام آن را nuron گذاشت. این نام نیز رضایتبخش نبود و پس از مدتی نام پارچه به nilon تغییر کرد که برای تلفظ راحتتر حرف y جایگزین i شد و Nylon نام نهایی این محصول شد.
با شروع جنگ جهانی دوم، استفاده از منسوجات نایلونی در تجهیزات نظامی گسترده شد. معروفترین کاربرد آن، در تولید چتر نجات بود. منسوجات نایلونی معایبی زیادی داشتند از جمله قابل تنفس نبودن آنها، گرمای بیش از حد و حساس بودن به الکتریسیته ساکن؛ تولیدکنندگان برای رفع این مشکل آن را با منسوجات دیگر مانند پلیاستر، پنبه و اسپندکس ترکیب کردند.
پارچه نایلون چگونه ساخته میشود؟
پارچه نایلونی از چرخاندن تعدادی الیاف به یکدیگر ساخته میشود. این الیاف میتواند 100 درصد نایلون یا مخلوطی از نایلون و الیاف دیگری مانند پنبه یا پلیاستر باشد. صرفنظر از محتوای فیبر، ماده به دست آمده به عنوان منسوجات نایلونی مصنوعی شناخته میشود.
امروزه بیشتر پارچههای نایلونی یک ماده ترکیبی هستند. این امر سبب میشود که نایلون نه تنها قوی و کشسان باشد، بلکه از خواص فیبری که با آن مخلوط شده است نیز سود ببرد و قیمت نسبتاً ارزانی داشته باشد. الیاف پنبه حس تنفس را اضافه میکند. در حالی که یک ترکیب پلیاستر به نایلون مصونیت بیشتری در برابر اشعه UV میدهد.
انواع پارچه نایلون
انواع مختلفی از الیاف نایلون را میتوان به پارچه تبدیل کرد. درجه، ضخامت و ترکیب الیاف در یک پارچه نایلونی تعیین میکند که این ماده چه کاربردی داشته باشد. از کاربردهای صنعتی گرفته تا پوشاک، نایلون عملکردهای زیادی دارد.
نایلون 6 و 6/6
این دو از نظر ساختار بسیار شبیه به هم هستند و عملاً قابل تعویض با یکدیگر میباشند. آنها همچنین محبوبترین فرم نایلون محسوب میشوند. هر دو سبک وزن هستند و برای کاربردهای صنعتی و پوشاک بسیار مناسب میباشند. هر یک از آنها دارای استحکام کششی بالایی هستند که به آنها طول عمر و مقاومت بینظیری در برابر سایش و پارگی میدهد.
استانداردهای تعیین شده برای این نایلونهای دوقلو که برای ظروف مخصوص مواد غذایی استفاده میشوند بسیار بالا هستند. آنها باید در برابر اکسیژن و سایر گازها مقاوم باشند. همچنین در برابر گرد و غبار و باکتریها نفوذ ناپذیر هستند.
تشخیص اینکه محصول شما نایلون 6 است یا 6/6 دشوار است. به عنوان یک قاعده کلی، به دلیل جذب آب بیشتر و مقاومت در برابر حرارت کمتر، احتمال بیشتری وجود دارد که نایلون 6 را در محیطهای صنعتی پیدا کنید. برای ساختن طناب و الیاف مسواک از این نایلون استفاده میشود.
نایلون 6/6 برای تولید پوشاک استفاده میشود زیرا در برابر سایش انعطافپذیری بالاتری دارد. هر دو الیاف در فرش و برای ساخت نخ مصنوعی استفاده میشوند.
نایلون ریپس استاپ (Ripstop Nylon)
یکی از محبوبترین پارچههای نایلونی، نایلون ریپس استاپ است که بادوام، سبک وزن و فوقالعاده قوی میباشد. برای چتر نجات، بالون هوای گرم، کیسه خواب، لباس های بارانی و پوششهای فضای باز از آن استفاده میشود.
نایلون Ripstop یک ماده ترکیبی است و معمولاً حاوی نایلون 6 یا 6/6 و گاهی هر دو باهم است. قدرت Ripstop در بافت آن نهفته است. این منسوجات دارای یک شبکه متقاطع است که با عبور الیاف مختلف روی و زیر یکدیگر ایجاد میشود، چیزی شبیه سبد بافی.
سایر الیاف موجود در نایلون ریپس استاپ میتواند شامل پنبه، ابریشم، پلیاستر و گاهی اوقات پلی پروپیلن باشد. این پارچه مقاوم در برابر آب با استحکام کششی بالا است به همین دلیل از آن برای ایمنی و مد استفاده میشود.
کولار و نومکس (Kevlar and Nomex)
مهمترین و پرطرفدارترین پارچههای محافظ در جهان Du pont، Nomex و Kelvar میباشند. حتماً نام کولار را شنیدهاید. این مادهای است که در جلیقههای ضد گلوله استفاده میشود، اگرچه این تنها کاربرد آن نیست. کولار به دلیل مقاوم بودن در برابر حرارت و بریدگی شناخته شده است. شما می توانید آن را در تجهیزات حفاظت شخصی در بسیاری از مصارف صنعتی پیدا کنید. از محافظ اره برقی گرفته تا دستکشهایی که برای سنگزنی ورقهای فلزی استفاده میشود، کولار را در هر صنعتی که در آن کاربر نیاز به محافظت در برابر گرما و آسیبهای احتمالی بریدگی دارد، به کار میرود.
Nomex پارچه مقاوم در برابر شعله شرکت دوپونت است. درست مانند کولار، سبک وزن و در برابر گرما غیرقابل نفوذ است، ذوب نمیشود و آتش نمیگیرد. این منسوجات نایلونی به عنوان پوشش محافظ به ویژه برای رانندگان مسابقه، خلبانان نظامی و آتشنشانان استفاده میشوند.
کاربردهای پارچه نایلون
نایلون برای بسیاری از محصولات، از مصارف صنعتی گرفته تا تجاری و هر چیز دیگری استفاده میشود. بیشترین کاربرد نایلون شامل این موارد میشود: جوراب و جوراب شلواری، سیم برای آلات موسیقی، فرش، تور عروس، چتر، چمدان، الیاف مسواک، لباس زیر، بلوز و لباس، لباس اسکی، لباسهای بادگیر، لباس شنا، طناب، چتر نجات، جليقه ضد گلوله، لباسها و تجهیزات محافظ صنعتی، تجهیزاتآتش نشانی و…
مزایای پارچه نایلون
– قوی و بادوام
– خاصیت ارتجاعی فوقالعاده
– قابلیت برگشت به شکل اولیه
– خشک شدن سریع
– قابل شستشو در ماشین لباسشویی
– ثابت ماندن رنگ حتی در زمان شستشوی مکرر
– مقاوم در برابر کپک
– مقاوم در برابر بسیاری از مواد شیمیایی
– مقاوم در برابر روغن و سفیدکننده
معایب پارچه نایلون
– عدم تحمل گرما
– ذوب شدن در صورت شستشوی داغ
– تخریب پارچه در صورت قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه UV
– ساخته شده از نفت
– عدم زیست تخریبپذیر بودن
– انرژیبر بودن فرایند تولید
– رنگپریدگی در اثر نور مستقیم خورشید
– دررفتگی و پاره شدن در اثر شستشوی مکرر