ادریس پلاس دنیایی از اطلاعات پارچه و پرده
پارچه تافته یکی از پرکاربردترین پارچه‌ها در صنعت نساجی است که برای اولین بار در قرن دوازدهم در خاورمیانه تولید شد. شاید جالب باشد که بدانید خاستگاه اولیه این پارچه ایران باستان می‌باشد. به همین دلیل نام آن برگرفته شده از عبارت ایرانی تافتا (Tafta) به معنی «تاب دادن و پیچ دادن» می‌باشد که البته در برخی منابع به معنی «مجلل» نیز آورده شده است.
پارچه تافته چیست؟
تافته یک پارچه بهاره و مجلسی است که برای دوخت طیف وسیعی از لباس‌ها و تجهیزات خانگی استفاده می‌شود. این پارچه بافتی پر چین، رنگی و براق دارد که در گذشته تنها با الیاف ابریشم بافته می‌شد، اما امروزه از الیاف مصنوعی مانند نایلون، پلی‌استر و استات نیز در تولید آن استفاده می‌شود. نوع الیاف به کار رفته در تولید این پارچه میزان براقیت و وزن آن را تعیین می‌کند.
وزن این پارچه بر اساس میزان تراکم و استحکام نخ‌های به کار رفته در آن از سبک تا سنگین متغیر است که هر وزن برای مقاصد خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای بافت تافته یک نخ پود را زیر و روی یک نخ تار می‌بافند که الگویی شبیه صفحه شطرنج تولید می‌کند. نخ‌های این پارچه در زمان بافته شدن به هم تابیده می‌شوند، همین عامل سبب شده که پارچه‌ای محکم به دست بیاید که البته حالتی سفت و خشک نیز دارد.
ویژگی‌های پارچه تافته
– پارچه‌ای سفت و خشک است و انعطاف‌پذیری کمی دارد.
– براقیت زیادی داشته که به دلیل وجود نخ‌های ابریشم یا پلی‌استر ایجاد می‌شود.
– در هنگام راه رفتن صدای خش‌خش تولید می‌کند.
– چروک نمی‌شود و حالت خود را حفظ می‌کند.
– دوام و ماندگاری بالایی دارد.
– پارچه لوکسی محسوب می‌شود، بنابراین قیمت آن گران می‌باشد.
– این پارچه حالت اندام‌های بدن را به خود می‌گیرد و روی پارچه جای اندام‌ها و استخوان‌ها باقی می‌ماند، که این از معایب این پارچه محسوب می‌شود.
انواع پارچه تافته
– تافته با بافت ساده: از الیاف کوتاه نخی و پشمی در بافت این پارچه استفاده می‌شود.
– تافته شات ابریشمی (Shot silk taffeta): تار و پود در این نوع پارچه با دو رنگ متفاوت بافته می‌شوند که در نهایت پارچه حاصل، حالت رنگین‌کمانی پیدا می‌کند.
– تافته با تار چاپی (Yarn-dyed taffeta): نخ تار در این پارچه قبل از بافته شدن رنگ‌آمیزی می‌شود و در نهایت پارچه‌ای موجدار و سفت تولید می‌کند.
– تافته رنگرزی شده پس از بافت (Piece-dyed taffeta): نخ‌های این پارچه پس از بافته شدن رنگ می‌شوند، به همین دلیل نرم‌تر از نوع قبل است.
– تافته آنتیک (Antique taffeta): نخ‌های این پارچه برجسته هستند و برآمدگی‌های کوچکی در بافت پارچه وجود دارد. در واقع این پارچه بسیار سفت است، اما در فواصل منظمی، توده‌های نخی نرم در آن بافته شده است.
– تافته کاغذی (Paper taffeta): این پارچه از الیاف ابریشم و یا پلی‌استر بافته می‌شود، بنابراین بسیار نازک، موجدار و سبک وزن بوده و ساختاری بسیار نرم و یکدست دارد.
– تافته موهر (Mohair taffeta): این پارچه دارای الگوی موجدار در ساختار خود می‌باشد.
– تافته کشی (Strech taffeta): در این نوع پارچه از الیاف کشی و منعطف استفاده شده است، بنابراین کمی قابلیت انعطاف داشته و خشکی انواع دیگر را ندارد.
کاربرد
همانطور که در ابتدای مقاله ذکر شد، پارچه تافته کاربردهای فراوان و متنوعی دارد، از جمله:
– پوشاک: جنس خاص پارچه تافته و براق بودنش، آن را برای دوخت انواع لباس مجلسی، لباس شب، لباس عروس و حتی لباس زیر بانوان، مناسب کرده است.
– آستری: زیبایی این پارچه سبب شده که گزینه مناسبی برای دوخت آستر کت‌ها و لباس‌های مجلسی باشد.
– دکوراسیون منازل: از تافته‌های سفت و سنگین برای دوخت پرده‌های زیبا و رومبلی بهره می‌برند.
– کاربردهای دیگر: ویژگی‌های این پارچه سبب شده که از آن برای دوخت چتر، کیف دستی، کیسه خواب و چتر نجات استفاده کنند. جالب اینکه از این پارچه برای تهیه کاغذ دیواری نیز استفاده می‌شود.
نحوه نگهداری از منسوجات تافته
منسوجاتی که با تافته تولید شده‌اند، اگر از جنس ابریشم باشند، باید حتماً توسط خشک‌شویی شسته شوند. اما در صورتی که جنس آنها از الیاف مصنوعی باشد، امکان شستشوی آن در منزل وجود دارد. برای این کار به نکات زیر توجه کنید:
– تافته را حتماً باید با آب سرد و به صورت دستی شستشو داد تا هم رنگ آن حفظ شود و هم بافت پارچه آسیب نبیند.
– از شوینده‌های ملایم برای شستشو استفاده کنید.
– برای خشک کردن پارچه، بهتر است آن را در هوای آزاد آویزان کنید اما توجه داشته باشید که پارچه را از تابش مستقیم نور خورشید دور نگه دارید.
– در صورتی که پارچه چروک شد و نیاز به اتوکشی داشت، از درجه کم اتو استفاده کنید.
قیمت پارچه تافته
همانطور که در گذشته نیز اشاره شد، تافته پارچه‌ای گران‌قیمت محسوب می‌شود. اما بین انواع مختلف آن تفاوت قیمتی وجود دارد. در صورتی که تافته از ابریشم بافته شده باشد، ساختاری زیباتر، کیفیتی بالاتر و رنگ‌هایی جذاب‌تر دارد و البته با قیمتی گران‌تر به فروش می‌رسد، جنس پلی‌استر و به طور کلی الیاف مصنوعی دارای قیمتی مناسب‌تر هستند. البته ناگفته نماند که پیشرفت صنعت نساجی در تولید الیاف مصنوعی سبب شده که پارچه‌های تولید شده با آن نیز به زیبایی پارچه‌های ابریشم باشند.
