ادریس پلاس دنیایی از اطلاعات پارچه و پرده
پارچه دورس، نوعی تریکوی ضخیم و محکم است که به وسیله ماشین‌های گردباف بافته می‌شود و بیشترین کاربرد آن در لباس‌های پاییز و زمستان است. برای بافت قسمت داخلی آن از نخ پنبه و برای بافت قسمت بیرونی آن از هر نوع نخ طبیعی و مصنوعی مثل پنبه، پلی‌استر، لاکرا و… استفاده می‌کنند.
بافت این پارچه به گونه‌ای است که تارهای پشت آن تراکم بالا و حالت کرکی دارد، و همین تراکم به پارچه ضخامت و استحکام می‌بخشد.
معنای کلمه دورس
در لغت‌نامه دهخدا درباره واژه دورس می‌خوانیم: گیاهی سمی که خربق نیز گویند، گیاهی است که تخم آن را شوکران گویند و خوردن بیخ آن جنون آورد و به دورس تفتی معروف است زیرا که آن را از تفت یزد آورند.
انواع پارچه دورس
در یک دسته‌بندی کلی این پارچه به «دورس دو نخ» و «دورس سه نخ» تقسیم می‌شود. دورس دو نخ از ترکیب پنبه با یک نخ دیگر و دورس سه نخ از ترکیب پنبه با دو نخ دیگر بافته می‌شود.
سپس براساس اینکه در بافت دورس از ترکیب پنبه با چه نوع الیاف دیگری استفاده کنند، دسته‌بندی دیگری به وجود می‌آید که عبارت است از: دورس پنبه، دورس پنبه لاکرا، دورس پلی‌استر، دورس گلکسی، دورس گلکسی پشت کج‌راه، دورس ملانژ، دورس سه نخ ملانژ لاکرا، دورس ویسکوز، دورس خارخورده یا پشت پنبه یا توکرکی و گردباف دورس جودون.
استفاده از الیاف مختلف ویژگی‌های خاصی به پارچه دورس می‌دهد که آن را مناسب کاربردهای مختلف می‌کند، به‌عنوان مثال:
– دورس پنبه لاکرا، در بافت این نوع پارچه از پنبه و الیاف لاکرا استفاده می‌کنند. لاکرا به پارچه حالت کشی می‌دهد، در نتیجه این نوع پارچه انعطاف‌پذیری و ماندگاری خوبی دارد، اما چون جاذب رطوبت است، ممکن است آب‌رفتگی داشته باشد.
– دورس پلی‌استر، این نوع پارچه را با پنبه و پلی‌استر می‌بافند که نسبت پنبه به کار رفته در آن کمتر از پلی‌استر است. براق است، کیفیت خوبی دارد و رطوبت را جذب نمی‌کند و بعد از شستوشو آب‌رفت ندارد.
– دورس گلکسی، این نوع پارچه را با الیاف فلامنت که پیوستگی و مقاومت بالایی دارد می‌بافند و از آن برای دوخت لباس نوزادان، کودکان و لباس‌های ورزشی مردانه و زنانه استفاده می‌کنند.
– دورس گلکسی پشت کج‌راه، پشت این پارچه خطوط کج دارد که مقاومت و کیفیت این پارچه را بالا می‌برد. در تولید اسلش و لباس‌های ورزشی از آن استفاده می‌کنند.
– دورس ملانژ، اگر در بافت این پارچه بیشتر از الیاف مرغوب و طبیعی استفاده شود، از کیفیت خوبی برخوردار می‌شود و بسیار مناسب لباس‌های ورزشی زنانه، شلوار، گرم‌کن، دستکش و کلاه است.
– دورس سه نخ ملانژ لاکرا، برای بافت این پارچه از پنبه و ملانژ و لاکرا استفاده می‌شود. کشسانی خوبی دارد و بیشتر در تولید شلوار از آن استفاده می‌شود.
– دورس ویسکوز، این پارچه هنگام دوختن لوله نمی‌شود، و به علت خاصیت ارتجاعی، ثبات رنگ، کم چروک شدن، و نگهداری راحت، برای دوختن تیشرت، سویشرت و شلوار از آن استفاده می‌کنند.
– دورس خارخورده یا پشت پنبه یا توکرکی، بافت این پارچه به گونه‌ای است که قسمت پشت آن را دارای پرز و کرک می‌کند و همین امر، لطافت، نرمی و گرمی خاصی به پارچه می‌دهد و آن را مناسب لباس‌های زمستانی می‌کند.
– گردباف دورس جودون، در بافت این نوع پارچه از ترکیب الیاف طبیعی و مصنوعی استفاده می‌کنند. بافت جودون، روزنه‌هایی در پارچه ایجاد می‌کند که باعث گردش هوا در آن می‌شود، بیشترین کاربرد آن در لباس‌های زمستانی است.
مزایای پارچه دورس
مزایای این پارچه را می‌توان به این صورت خلاصه کرد:
– انعطاف‌پذیر
– محکم و بادوام
– نرم و لطیف
– دارای مواد شیمیایی بهداشتی و ضد باکتری
– سبک وزن
– حفظ کیفیت با گذشت زمان
– دارای تنوع رنگ
– دارای قابلیت چاپ طرح‌های مختلف روی آن
– عدم سایش سطوح
معایب پارچه دورس
این پارچه دارای معایب زیادی نیست مگر دو مورد:
– در نوعی از آن که جذب رطوبت وجود دارد، بعد از شستوشو، آب‌رفتگی پیدا می‌شود.
– ترکیب الیاف مصنوعی با پنبه در بافت برخی از انواع دورس، ممکن است در بعضی افراد ایجاد حساسیت پوستی بنماید.
کاربرد پارچه دورس
خاصیت جذب آب، انعطاف‌پذیری، راحتی و دوام این پارچه باعث شده که در تولید لباس‌های ورزشی از آن استفاده شود. این پارچه رطوبت را از بدن ورزشکاران جذب کرده و باعث خنکی و خشکی بدن آنها می‌شود.
نرمی و لطافت و گرمای این پارچه، تولیدکنندگان را برای استفاده از آن در لباس‌های پاییزه و زمستانه ترغیب می‌کند، به‌طوری که انواع کلاه‌ها، دستکش‌ها، انواع شلوار و اسلش، انواع گرم‌کن‌ها و انواع هودی‌ها و سویشرت‌های بچه‌گانه، زنانه و مردانه و همچنین مانتوهای زنانه و تیشرت‌های آستین‌بلند با پارچه دورس تهیه و به مصرف‌کنندگان ارائه می‌شود.
تولیدکنندگان لباس از پارچه دورسی که نرم و لطیف است ولی گرمای کمتری دارد، در تولید لباس‌های بهاره مخصوصاً شلوار استفاده می‌کنند.
کاربرد دیگر این پارچه، در پاک‌کردن و میکروب‌زدایی از سطوح می‌باشد. خاصیت جذب آب این پارچه، همچنین بهداشتی بودن و عدم سایش سطوح، این پارچه را مناسب این کاربرد قرار می‌دهد.
نحوه شستوشو و نگهداری پارچه دورس
برای حفظ کیفیت لباس‌های دورس باید در شستوشو و نگهداری آنها به نکاتی توجه داشت:
– لباس دورس در اولین شستوشو، بهتر است به تنهایی شسته شود تا به لباس‌های دیگر پرز ندهد.
– برگرداندن لباس به پشت، شستن لباس با دست یعنی استفاده نکردن از ماشین لباسشویی و استفاده از آب سرد برای شستوشو به ماندگاری بالای این لباس کمک خواهد کرد.
– دورس پنبه بعد از شستوشو ممکن است کمی آب برود.
– برای خشک کردن لباس‌های دورس شسته‌شده نباید آنها را روی بند پهن یا آویزان کرد، چون حالت و فرم خود را از دست خواهند داد، پهن‌کردن روی سطح صاف بهترین روش خشک‌کردن این لباس‌هاست.
